Πριν μερικούς μήνες, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, έτυχε να μου αναφέρει ένας φίλος (thanks Μάκη) για κάποιον γνωστό του που του έφερε να δοκιμάσει σπιτική μπύρα weiss. Μου είπε πως η διαδικασία δεν ήταν δύσκολη, πως χρειάστηκε δύο εβδομάδες και ο ...
εξοπλισμός του στοίχισε γύρω στα 70 ευρώ. Α, και πως η μπύρα που δοκίμασε ήταν γαμάτη. Νομίζω πως με αυτές τις πληροφορίες με είχε πείσει ήδη να ασχοληθώ με το άθλημα, μιας και λατρεύω τη μπύρα και ειδικότερα τη weiss. Έψαξα τον εξοπλισμό και τα υλικά που χρειάζομαι, και μέσα στις επόμενες μέρες τα παρήγγειλα και ξεκίνησα να φτιάχνω την πρώτη μου σπιτική μπύρα.
Η διαδικασία
Η πρώτη ερώτηση που μου κάνουν όλοι όταν μαθαίνουν ότι φτιάχνω μπύρα, είναι το "πώς", οπότε ας απαντήσω πρώτα αυτό πολύ χοντρικά: Παίρνεις μια κονσέρβα έτοιμου kit αναλόγως με τον τύπο μπύρας που θες να φτιάξεις (περιέχει παχύρρευστο μείγμα βύνης και λυκίσκου) και μια συσκευασία γύρω στο 1 κιλό σάκχαρα (όπως ζάχαρη, δεξτρόζη, εκχύλισμα βύνης κλπ), και τα ανακατεύεις μαζί με λίγο βραστό νερό. Τα ρίχνεις μέσα σε έναν κάδο με κρύο νερό ώστε να φτάσεις τα 23 λίτρα περίπου, προσθέτεις ένα φακελάκι μαγιά, το κλείνεις και το αφήνεις για περίπου μία εβδομάδα να γίνει η ζύμωση. Όταν το γλεύκος πέσει στην κατάλληλη πυκνότητα μεταγγίζεις αν θες σε έναν δεύτερο κάδο για να ξεφορτωθείς το κατακάθι, προσθέτεις πάλι μια μικρότερη ποσότητα από σάκχαρα και εμφιαλώνεις σε ωραία μπουκαλάκια μπύρας (ή βαρελάκια αν γουστάρεις). Κάνεις υπομονή άλλη μια εβδομάδα για να δημιουργηθεί ανθρακικό, και έπειτα ανοίγεις και πίνεις την πρώτη σου σπιτική μπύρα.
Βασικός εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός για τα παραπάνω δεν είναι τίποτα ιδιαίτερο. Το βασικό κιτ περιλαμβάνει δύο πλαστικούς κάδους (μέγεθος μεγάλου κουβά, όχι κάτι ιδιαίτερα ογκώδες), ένα πυκνόμετρο και δοκιμαστικό σωλήνα για να παρακολουθούμε την πυκνότητα του γλεύκους, καπάκια και ταπωτικό χειρός για την εμφιάλωση, και μερικά ακόμα μικροπράγματα όπως βούρτσα για μπουκάλια, ένα μπουκαλάκι απολυμαντικό, αναδευτήρα κλπ. Η τιμή του αρχικού εξοπλισμού κυμαίνεται από 40 μέχρι 70 ευρώ, αναλόγως το πόσα από αυτά τα συμπράγκαλα θα περιλαμβάνει. Αλλά επειδή όλα έχουν τη χρησιμότητά τους και αργά η γρήγορα θα χρειαστούν, προτείνω την αγορά του πλήρους πακέτου από την αρχή. Είναι εξοπλισμός που μπορεί να εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί κάποιος ακόμα και αν προχωρήσει σε πιο εξειδικευμένες μεθόδους ζυθοποίησης.
Μετά τα βασικά
Τα παραπάνω αφορούν την μέθοδο που ανέφερα στην αρχή, δηλαδή την παρασκευή μπύρας από έτοιμη κονσέρβα (beerkit). Φυσικά υπάρχουν beerkits για διάφορους τύπους μπύρας (wheat, stout, ipa, bock, κλπ), πολλές επιλογές στο τι είδους σάκχαρα και τι τύπο μαγιάς θα χρησιμοποιήσουμε ώστε να τροποποιήσουμε τον χαρακτήρα της μπύρας, καθώς και δυνατότητα προσθήκης extra υλικών για να κάνουμε τη μπύρα πιο αρωματική ή να προσθέσουμε γεύσεις από φρούτα, ξηρούς καρπούς, καφέ, σοκολάτας κλπ. Όλα αυτά δίνουν μεγάλο περιθώριο πειραματισμού ώστε να παράγουμε διαφορετικό αποτέλεσμα κάθε φορά, ωστόσο η κονσέρβα μας περιορίζει στην επιλογή βύνης και λυκίσκου που έχει καθορίσει ο κατασκευαστής. Κάποιος που θέλει λοιπόν να σχεδιάσει μια μπύρα με περισσότερη λεπτομέρεια ως προς τις προτιμήσεις του, μπορεί να πάει ένα βήμα μετά την κονσέρβα, στη μέθοδο ζυθοποίησης με extracts. Αυτό σημαίνει ότι σαν πρώτες ύλες έχουμε εκχύλισμα βύνης και λυκίσκο, τα οποία βράζονται μαζί για να παραχθεί το μείγμα που παίρναμε πριν έτοιμο σε κονσέρβα, προσθέτοντας φυσικά ό,τι άλλο extra υλικό θέλουμε. Η ποικιλία σε εκχυλίσματα και λυκίσκους αλλά και οι μεταξύ τους αναλογίες και δοσολογίες που χρησιμοποιούνται σε κάθε συνταγή, δίνουν μεγάλο περιθώριο παραμετροποίησης και πειραματισμού. Από θέμα εξοπλισμού, πέρα από το βασικό kit θα χρειαστεί μια μεγάλη κατσαρόλα τουλάχιστον 15 λίτρων, και πιθανώς μια γκαζιέρα αφού αν έχουμε μεγάλο όγκο να βράσουμε η ηλεκτρική κουζίνα θα μας δυσκολέψει. Για τους πιο σκληροπυρηνικούς, υπάρχει μετά η μέθοδος all-grain, όπου εκεί μπαίνουμε στα πολύ βαθιά και ξεκινάμε την παρασκευή μπύρας από βυνοποιημένο κριθάρι. Απαιτεί περισσότερη εμπειρία, περισσότερο χρόνο, και extra εξοπλισμό που περιλαμβάνει μύλο, ειδικό θερμόμετρο, κάδο, ψύκτρα για το γλεύκος, και διάφορα άλλα. Με αυτή τη μέθοδο βέβαια ο ζυθοποιός μπορεί να καθορίσει με μεγάλη ακρίβεια το τελικό του αποτέλεσμα, και να σχεδιάσει τη μπύρα του όπως ακριβώς τη θέλει.
Το αποτέλεσμα
Δεν είναι απαραίτητο να ακολουθήσει κάποιος εξειδικευμένες μεθόδους για να φτιάξει μια ωραία μπύρα. Για την ακρίβεια χρησιμοποιώντας ένα beerkit και οικονομικά υλικά φτιάχνουμε μια μπύρα πολύ καλύτερη από τις διαδεδομένες του εμπορίου (τύπου Amstel), και σε επίπεδο που πλησιάζει τις γνωστές εμπορικές weiss (τύπου Paulaner). Με λίγες τροποποιήσεις και με καλής ποιότητας πρώτες ύλες μπορούμε να φτιάξουμε κάτι ακόμα καλύτερο. Το περιθώριο να πάει κάτι στραβά στην παρασκευή μπύρας με beerikit είναι πολύ μικρό, και ακόμα και να γίνουν μικρολαθάκια στις πρώτες απόπειρες η μπύρα δύσκολα θα πάει για πέταμα, κατά πάσα πιθανότητα θα πίνεται. Αυτό που θέλει προσοχή είναι η σχολαστική καθαριότητα και απολύμανση του εξοπλισμού, και ο σωστός υπολογισμός των σακχάρων στην εμφιάλωση για να μην έχουμε flat μπύρα (διορθώνεται) ή μπουκάλια που σκάνε (δεν διορθώνεται).
Προσωπικά δεν έχω πολύ καιρό που ξεκίνησα να ασχολούμαι με το αντικείμενο. Μέχρι σήμερα έχω φτιάξει σχεδόν 100 λίτρα μπύρας (ακούγονται πολύ λίγα σε όσους ασχολούνται με τη ζυθοποίηση), αλλά σκοπεύω στο μέλλον να φτιάξω ακόμα περισσότερα, και πάνω απ' όλα καλύτερα. Δεν είναι μόνο η μπύρα που βγαίνει ωραία και νόστιμη, είναι και η απόλαυση του να πίνεις μια μπύρα που έχεις φτιάξει μόνος σου, αλλά και η δυνατότητα να αλλάζεις κάθε φορά τη συνταγή και να φέρνεις τη μπύρα περισσότερο στα μέτρα σου όπως σου αρέσει εσένα. Σαν ασχολία δεν είναι χρονοβόρα, αφού αρκεί ένα απόγευμα για την παρασκευή του γλεύκους, και τη μισή μέρα ελεύθερη μετά από μία εβδομάδα για την εμφιάλωση που είναι και το μόνο κουραστικό λόγω πλυσίματος και απολύμανσης των μπουκαλιών. Είναι όμως ευχάριστη και αυτή η διαδικασία γιατί σε ανταμείβει στο τέλος της ημέρας βλέποντας έτοιμα και εμφιαλωμένα όλα τα μπουκάλια με τη μπύρα σου. Για πολλούς πάλι, το πιο δύσκολο κομμάτι της ζυθοποίησης είναι αυτή η μία εβδομάδα αναμονής πριν ανοίξεις να δοκιμάσεις το πρώτο μπουκάλι της παρτίδας. Είναι όμως χόμπι όπου η υπομονή παίζει μεγάλο ρόλο στο τελικό σου αποτέλεσμα. Όποιος λοιπόν έχει λίγη υπομονή, όρεξη να ασχοληθεί και φυσικά αγάπη για την μπύρα, του προτείνω να το δοκιμάσει. Δύο χρήσιμα site για όποιον θέλει να ασχοληθεί περισσότερο είναι το Beer.gr και το Beer & Deli. Και τα δύο έχουν οτιδήποτε χρειάζεται κάποιος από θέμα πληροφοριών, εξοπλισμού και υλικών, καθώς και πολύ κατατοπιστικά forum με μέλη που μοιράζονται την ίδια τρέλα με τη ζυθοποίηση και που έχουν τη διάθεση να βοηθήσουν, αλλά και όπου μπορεί κανείς να βρει πολλές ιδέες για την επόμενη συνταγή του. Και φυσικά κυκλοφορούν πολλά βιβλία, ντοκιμαντέρ, άρθρα και εκπαιδευτικά βίντεο στο internet για όποιον θέλει να μάθει περισσότερα. Παρακάτω μπορείτε να δείτε και μια σειρά από βίντεο όπου παρουσιάζεται αναλυτικά η διαδικασία της ζυθοποίησης με extracts.
Καλές μπυροδημιουργίες!
Δημοσίευση σχολίου