Αφήστε τη φύση να σας ζεστάνειΑν μένετε σε μια παλιά μονοκατοικία για τη θέρμανση σας υπήρχε μια μόνο λύση. Ένας λέβητας που παράγει ζεστό νερό, το οποίο μέσω σωλήνων τροφοδοτεί τα θερμαντικά σώματα. Το έδαφος, ο αέρας και ο ήλιος σας ανοίγουν νέες δυνατότητες κεντρικής θέρμανσης. Θα πρέπει, όμως, πρώτα να ελέγξετε τί είναι εφικτό, πόσο θα στοιχίσει και πόσο κόπο θα χρειαστεί για να πραγματοποιηθεί.
Η τεχνολογία θέρμανσης στα περισσότερα παλιά σπίτια στη χώρα μας είναι δυστυχώς κακή: Μόνο το 12% των εγκαταστάσεων θέρμανσης έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τη σύγχρονη τεχνολογία.
Μιας και σε λίγο θα χρειαζόμαστε κυάλια για να δούμε το απλησίαστο πετρέλαιο και το συμπαρασυρόμενο από αυτό, φυσικό άεριο μια ενεργειακή ανακαίνιση αποκτά μεγάλη αξία. Μια καινούρια εγκατάσταση θέρμανσης μπορεί να είναι αποδοτική και οικονομική, όταν καλύψετε τουλάχιστον ένα μέρος της ανάγκης σας σε θέρμανση από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ήλιος, με όλους σύμμαχος
Η ηλιοθερμία είναι η μέθοδος με την οποία αξιοποιείται η ηλιακή ενέργεια για χρήση στην εγκατάσταση θέρμανσης. Μπορεί να αποδώσει είτε ως μεμονωμένη εγκατάσταση θέρμανσης, είτε και ως ιδανικός συνεργάτης για ένα λέβητα πέλετ, ή μια αντλία θερμότητας. Αν δεν επαρκεί η ηλιακή ενέργεια, τότε ενεργοποιείται το δεύτερο σύστημα.
Η βασική αρχή ενός ηλιοθερμικού συστήματος είναι οτι εγκαθίσταται και λειτουργεί συνεισφέροντας στη θέρμανση με χρήση άλλων καυσίμων (της βασικής εγκατάστασης) και όχι καταργώντας την.
Στις οικιακές εφαρμογές θέρμανσης το μέσο μεταφοράς θερμότητας είναι το νερό, το οποίο θερμαίνεται με την καύση πετρελαίου ή φυσικού αερίου και κυκλοφορεί στα θερμαντικά σώματα ή τη θέρμανση δαπέδου. Το νερό της θέρμανσης μπορεί να θερμανθεί μέσω της ηλιακής ενέργειας κατά μεγάλο ποσοστό ανάλογα με την εγκατάσταση, με άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση του καταναλισκόμενου καυσίμου. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου υπάρχει έντονη ηλιακή ακτινοβολία ακόμα και τους χειμερινούς μήνες, η εφαρμογή της ηλιοθερμίας είναι πολύ αποδοτική.
Ο βαθμός συνεισφοράς και κατ’επέκταση μείωσης της χρήσης καυσίμων εξαρτάται από το μέγεθος της εγκατάστασης, τη γεωγραφική θέση και άλλους παράγοντες. Για παράδειγμα, ένα ηλιοθερμικό σύστημα στην Κρήτη, θα μπορεί να αναλάβει σχεδόν εξ’ολοκλήρου τα θερμικά φορτία, μηδενίζοντας τη χρήση πετρελαίου, ενώ αυτό το ποσοστό συνεισφοράς θα είναι σαφώς μικρότερο σε κάποια περιοχή της Μακεδονίας όπου η ηλικακή ακτινοβολία είναι μειωμένη, αλλά σίγουρα η συνεισφορά θα είναι σε επίπεδα άνω του 50%, μείωση που είναι πολύ σημαντική για τις καταναλώσεις καυσίμων και την καθημερινή οικονομία.Το ηλιοθερμικό σύστημα μπορεί να τοποθετηθεί σε οποιαδήποτε εγκατάσταση θέρμανσης, είτε κατά την κατασκευή της είτε μεταγενέστερα. Για την τοποθέτηση δεν απαιτείται καμία μετατροπή στο σύστημα της θέρμανσης αν αυτό είναι ήδη εγκατεστημένο. Λειτουργεί παράλληλα με τον λέβητα, και ανεξάρτητα με τη ζήτηση θέρμανσης στους χώρους, παρέχοντας θερμότητα στο νερό αν η ζήτηση είνα ταυτόχρονη με την ηλιοφάνεια, αλλά και αποθηκεύοντας ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας για να χρησιμοποιηθεί τις νυχτερινές ώρες.
Το κόστος εγκατάστασης ενός ηλιοθερμικού συστήματος ποικίλει ανάλογα με το μέγεθος της εγκατάστασης αλλά και το ποσοστό που θέλει κάποιος να μειώσει την κατανάλωση καυσίμου. Το μεγάλο πλεονέκτημα ενός τέτοιου συστήματος είναι οτι το μέγεθός του (και κατά συνέπεια το κόστος του) μπορεί να ειναι προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του χρήστη και να μεταβάλλεται εύκολα. Για παράδειγμα, μπορεί να τοποθετηθεί ένα σύστημα που να αναλαμβάνει κατά 30% το φορτίο της θέρμανσης, και μετά από ένα χρόνο να επεκταθεί με την τοποθέτηση επιπλεόν ηλιακών συλλεκτών έτσι ώστε να καλύπτει το 60% της θέρμανσης.
Τέλος, να λάβετε υπόψη σας ότι το σύστημα επηρεάζεται σημαντικά από την επιλογή θέσης των συλλεκτών, ενώ πρέπει να υπάρχει στατική επάρκεια στη στέγη.
Αντλίες θερμότητας
Ένα τέτοιο σύστημα θέρμανσης «αντλεί» θερμότητα από κάποιο σημείο που έχει σταθερή θερμοκρασία. (π.χ. το βαθύ υπέδαφος) και τη διοχετεύει στο σπίτι. Η αρχή λειτουργίας του συστήματος είναι παρόμοια μ’ αυτή του ψυγείου, μόνο που σ’ αυτή την περίπτωση αξιοποιείται η παραγόμενη θερμότητα και όχι η ψύξη. Η θερμότητα μπορεί να προέρχεται και από υπόγειο νερό ή από τον αέρα του περιβάλλοντος. Η αγορά και η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας (Α/Θ) κοστίζουν πολύ. Από τη στιγμή, όμως, που θ’ αρχίσει να λειτουργεί δεν υπάρχει κανένα έξοδο για καύσιμα, εκτός από το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για τη λειτουργία της αντλίας. Αλλά κι αυτό μπορεί να το αποφύγει κανείς με μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση.
Οι αντλίες θερμότητας διαφοροποιούνται ως προς την πηγή άντλησης της θερμικής ενέργειας (εξωτερικός αέρας, νερό ή έδαφος). Έτσι, διακρίνουμε τους τύπους αέρος/ αέρος, αέρος/ νερού, νερού/νερού, εδάφους/ εδάφους και εδάφους/ νερού. Οι δύο πρώτοι είναι πιο γνωστοί σαν αεροθερμικές αντλίες θέρμανσης και οι τρεις τελευταίοι σαν γεωθερμικές.
Γεωθερμική Α/Θ με οριζόντιο γεωεναλλάκτη
Για την ανταλλαγή της θερμότητας με το έδαφος μεγάλου μήκους σωλήνες (σε διάταξη σερπαντίνας) είναι θαμμένοι σε οριζόντια ορύγματα μικρού σχετικά βάθους, 60 έως 120 εκ. συνήθως. Η διάταξη δεν πρέπει να είναι πολύ πυκνή, γιατί αν τα παράλληλα στοιχεία απέχουν λιγότερο από 50 εκ. μεταξύ τους δεν αποκλείεται πάγωμα του εδάφους με δυσάρεστες συνέπειες. Γενικά χρειάζεται σχετική γεωλογική μελέτη στο οικόπεδο. Η ζώνη άντλησης θερμότητας πρέπει να είναι πάνω από μιάμισυ, έως και δύο φορές μεγαλύτερη από την επιφάνεια του κατοικήσιμου χώρου που θα θερμαίνει. Αυτό προϋποθέτει μια καλά προσβάσιμη, επαρκώς μεγάλη, αδόμητη επιφάνεια οικοπέδου. Δυστυχώς σπάνια είναι εφικτό αυτό σε υπάρχοντα ακίνητα.
Γεωθερμική Α/Θ με κατακόρυφο γεωεναλλάκτη
Η εναλλακτική λύση είναι μια κατακόρυφη γεώτρηση σε βάθος περίπου 100 m μέσα στη γη. Η ευκολία της λύσης αυτής εξαρτάται άμεσα από τα χαρακτηριστικά του υπεδάφους. Στις μέρες μας υπάρχουν ακόμη και μικρές συσκευές γεώτρησης, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σε χώρους περιορισμένων διαστάσεων. Σε κλειστό κύκλωμα στους σωλήνες το μείγμα νερού-αντιψυκτικού μέσου αντλεί τις θερμίδες από το υπέδαφος, οι οποίες θα μεταφερθούν μέσω της αντλίας θερμότητας στο νερό του συστήματος θέρμανσης. Σε βάθος 15 μέτρων το έδαφος διατηρεί όλες τις εποχές του χρόνου μια μέση θερμοκρασία μεταξύ 10° C- 15° C, εξαιρετικά ευνοϊκή για τη λειτουργία και την απόδοση της αντλίας. Το κόστος των γεωτρήσεων (δύο ή τριών συνήθως) εξαρτάται από το βάθος, τη σύσταση του εδάφους και την ανάγκη σταθεροποιητικών παρεμβάσεων κάποιες φορές στα τοιχώματα της τρύπας. Η εκμετάλλευση των γεωτρήσεων για τη δημιουργία πηγαδιού άντλησης νερού μπορεί να φέρει ταχύτερη απόσβεση της δαπάνης, αν βέβαια οι συνθήκες το επιτρέπουν. Η εγκατάσταση, πάντως, μιας αντλίας θερμότητας που αξιοποιεί τα νερά του υπεδάφους ή το έδαφος είναι σαφώς πιο δύσκολη σε μια ήδη οικοδομημένη επιφάνεια απ’ ό,τι σε μια νέα οικοδομή.
href="http://www.mastoremata.gr/%CE%B1%CF%86%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CF%86%CF%8D%CF%83%CE%B7-%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CE%B1%CF%82-%CE%B6%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CE%B9/" target="_blank">http://www.mastoremata.gr
Δημοσίευση σχολίου