Πως να κάνετε Παστερίωση το κατσικίσιο γάλα.

Πριν καταναλώσουμε γάλα από την κατσίκα μας, θα πρέπει να το παστεριώσουμε. Η παστερίωση, είναι μία σχετικά απλή διαδικασία, με την οποία σκοτώνουμε βλαβερά μικρόβια, που περιέχονται στο γάλα, κρατώντας ταυτόχρονα όσο μεγαλύτερη ποσότητα, των ωφέλιμων συστατικών του γάλακτος, γίνεται. Για να γίνει σωστά η παστερίωση, θα πρέπει να τηρήσουμε κάποιους κανόνες και να προσέξουμε ορισμένα πράγματα. Ας δούμε, πως γίνεται και τι πρέπει να προσέξουμε.

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να προσέξουμε, πριν καν κάνουμε την παστερίωση, είναι τα ζώα μας, να είναι υγιεί. Αν ξέρουμε ότι είναι άρρωστα, τους κάνουμε κάποια φαρμακευτική θεραπεία ή έστω έχουν σημάδια, ότι είναι άρρωστα, δεν καταναλώνουμε το γάλα, ακόμα και αν το παστεριώσουμε. Με την υγεία μας δεν παίζουμε. Αν το γάλα προέρχεται από ξένα ζώα, πχ μας το έδωσε κάποιος τσοπάνης, καλό είναι να έχουμε δει τις εγκαταστάσεις και να ξέρουμε αν, πως και κατά πόσο φροντίζει τα ζώα του. Αφού αρμέξουμε την κατσίκα μας, θα πρέπει όσο το δυνατόν συντομότερο, να ξεκινήσουμε την παστερίωση, ώστε να μην προλάβουν να αναπτυχθούν βακτήρια στο γάλα.

Τι θα χρειαστούμε:
Τουλπάνι
Σουρωτήρι
Μία κατσαρόλα ή δύο αν το κάνουμε μπεν μαρί
Θερμόμετρο
Αποστειρωμένα γυάλινα βάζα

Η διαδικασία, είτε την κάνουμε σαν μπεν μαρί είτε με μία κατσαρόλα, είναι η ίδια. Με την μία κατσαρόλα όμως, θα πρέπει να ανακινούμε συχνά το γάλα, ώστε να μην κολλήσει/ψυθεί στον πάτο και το θερμόμετρο να μην ακουμπά στον πάτο της, καθώς θα δείχνει λάθος θερμοκρασία.

Τοποθετούμε το τουλπάνι στο σουρωτήρι και σουρώνουμε το γάλα. Μπορούμε να το σουρώσουμε μία, δύο και τρεις φορές, ώστε να είμαστε σίγουροι ότι το γάλα μας, δεν έχει ξένα σωματίδια, βρωμιές, τρίχες κτλ. Αντί για τουλπάνι, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποια πετσέτα ή ακόμα και βαμβάκι, αρκεί όμως ότι χρησιμοποιήσουμε να είναι καθαρό και να έχει ξεβγαλθεί καλά. Για να είμαστε απολύτως σίγουροι, μπορούμε να το βράσουμε σε νερό, ώστε να αποστειρωθεί και αυτό. Ρίχνουμε το γάλα στην κατσαρόλα και ανάβουμε το μάτι της κουζίνας. Τοποθετούμε το θερμόμετρο, ώστε να μην ακουμπά στον πάτο της κατσαρόλας, για να έχουμε την σωστή ένδειξη.

Αν θέλουμε να αποθηκεύσουμε το γάλα σε βάζα, ώστε να το καταναλώσουμε αργότερα, θα πρέπει α) να έχουμε αποστειρωμένα βάζα β) να ετοιμάσουμε μία κατσαρόλα/λεκάνη με πολύ κρύο νερό. Για να αποστειρώσουμε τα βάζα, τα βράζουμε σε νερό για 10 λεπτά. Το κρύο νερό, θα δούμε παρακάτω σε τι χρησιμεύει. Ανακατεύουμε απαλά το γάλα και προσέχουμε την θερμοκρασία. Έχουμε δύο επιλογές, για το πως θα κάνουμε την αποστείρωση.
High-Temperature-Short-Time Treatment (HTST) / Υψηλή θερμοκρασία – βραχυπρόθεσμη διαδικασία
Σε αυτή την μέθοδο, θα φτάσουμε το γάλα σε θερμοκρασία 72-73 βαθμών κελσίου (161F) και θα κρατήσουμε την θερμοκρασία για 15 δευτερόλεπτα.
Low-Temperature-Long-Time Treatment (LTLT) / Χαμηλή θερμοκρασία – Μακροχρόνια διαδικασία
Σε αυτή την μέθοδο, θα φτάσουμε το γάλα σε θερμοκρασία 63-65 βαθμών κελσίου (145F) και θα κρατήσουμε την θερμοκρασία για 30 λεπτά.

Η διαφορά είναι, πως στην πρώτη μέθοδο HTST, θα κάνουμε την διαδικασία πιο γρήγορα, αλλά θα χάσουμε περισσότερα από τα ωφέλιμα στοιχεία του γάλακτος, σε σχέση με την δεύτερη μέθοδο. Το ποια θα προτιμήσουμε και το γιατί, εξαρτάται από το τι θέλουμε να κάνουμε το γάλα και τι στοιχεία να κρατήσει πχ για τυρί. Λογικά, αν θέλετε μόνο να πιείτε το γάλα, θα προτιμήσετε την πρώτη μέθοδο, η οποία είναι πιο γρήγορη, αλλά και πιο εύκολη, αφού το να κρατήσεις σταθερή την θερμοκρασία για 15 δεύτερα είναι πιο εύκολο, από το να την κρατήσεις σταθερή για μισή ώρα.

Αφού κρατήσουμε το γάλα στην θερμοκρασία που επιλέξαμε και για τον σωστό χρόνο, αποσύρουμε από το μάτι. Αν θα το πιούμε επιτόπου το γάλα, το αφήνουμε να κρυώσει λίγο, προσθέτουμε ψωμί και έχουμε ένα πλήρες πρωινό. Αν όμως σκοπεύουμε να το αποθηκεύσουμε, τότε αμέσως μόλις βγάλουμε την κατσαρόλα από το μάτι της κουζίνας, την τοποθετούμε στην λεκάνη με το πολύ κρύο νερό. Θέλουμε να ρίξουμε την θερμοκρασία του γάλακτος στους 4 βαθμούς Κελσίου, όσο πιο γρήγορα γίνεται και αυτό γιατί αν καθυστερήσουμε, θα αναπτυχθούν μικρόβια/βακτήρια. Μην ξεχνάτε πως με την παστερίωση, δεν σκοτώνουμε όλα τα μικρόβια, αλλά ένα μεγάλο μέρος αυτών. Συνεπώς το γάλα, εξακολουθεί να έχει ορισμένα, τα οποία υπό κατάλληλες συνθήκες θα αναπτυχθούν και το γάλα θα ξινίσει, θα έχει άσχημη μυρωδιά κτλ. Όσο παγώνουμε το γάλα, το ανακατεύουμε απαλά, γιατί διαφορετικά θα πήξει ανομοιόμορφα, θα κάνει πέτσα κτλ.

Όταν το γάλα κρυώσει αρκετά, ώστε να μεταφερθεί στα βάζα, το βάζουμε στα βάζα, κλείνουμε καλά και τα τοποθετούμε στην κατάψυξη για να παγώσει περισσότερο. Θέλουμε η θερμοκρασία του να φτάσει τους 4 βαθμούς Κελσίου. Αφού φτάσει σε αυτή την θερμοκρασία, μπορούμε να βάλουμε τα βάζα στην συντήρηση του ψυγείου. Το γάλα θα διατηρηθεί για περίπου μία εβδομάδα, ίσως και περισσότερο.

Πηγές
wikipedia.org/wiki/Pasteurization#Milk
foodsafetysite.com/educators/competencies/general/foodprocessing/processing2.html
homesteaderbellesblog.blogspot.gr/2009/06/how-to-pasteurize-milk-from-goats-cows.html
wikihow.com/Pasteurize-Milk
lykawn.wordpress.com/2015/12/17/%CF%80%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%BF%CF%82/